Ngày 14/8/2025, Bộ Tài chính Ấn Độ chính thức ban hành quyết định áp thuế chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép nhập khẩu từ Việt Nam, Trung Quốc và Hàn Quốc. Theo thông tin từ Reuters, loại thép bị áp thuế chủ yếu là thép cuộn cán nguội (cold-rolled steel), vốn được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp sản xuất ô tô, điện tử, cơ khí và xây dựng.

Động thái này của Ấn Độ diễn ra trong bối cảnh nước này đang tìm cách bảo vệ ngành sản xuất nội địa trước sự cạnh tranh khốc liệt từ thép giá rẻ nhập khẩu. Các doanh nghiệp thép Ấn Độ cho rằng lượng thép nhập khẩu tăng mạnh trong thời gian qua đã tạo áp lực lớn, kéo giá bán xuống thấp và ảnh hưởng trực tiếp đến công suất sản xuất trong nước. Việc áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại nhằm đảm bảo sự ổn định của chuỗi cung ứng nội địa, đồng thời hỗ trợ các tập đoàn thép trong nước như Tata Steel hay JSW Steel duy trì sản lượng và lợi nhuận.

Với Việt Nam, Ấn Độ hiện là một trong những thị trường xuất khẩu thép tiềm năng. Số liệu từ Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho thấy, 7 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu thép Việt Nam sang Ấn Độ đạt mức tăng trưởng gần 12% so với cùng kỳ, đặc biệt tập trung vào các dòng sản phẩm thép cán nguội và thép hợp kim. Quyết định áp thuế chống bán phá giá chắc chắn sẽ tạo ra rào cản thương mại lớn, khiến chi phí xuất khẩu tăng, giảm sức cạnh tranh của thép Việt tại thị trường này.

Các chuyên gia nhận định, tác động của chính sách này không chỉ dừng lại ở vấn đề giá cả, mà còn ảnh hưởng đến chiến lược thị trường của nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Bởi Ấn Độ vốn được coi là điểm đến tiềm năng trong bối cảnh nhiều thị trường khác như Mỹ và châu Âu ngày càng gia tăng hàng rào kỹ thuật, yêu cầu về tiêu chuẩn chất lượng và phát thải carbon trong ngành thép. Đặc biệt, trong xu hướng thép xanh (green steel) và cam kết giảm phát thải, việc các doanh nghiệp Việt phải đối mặt với rào cản thương mại mới khiến bài toán tìm kiếm thị trường xuất khẩu ngày càng khó khăn.

Ở chiều ngược lại, nhiều chuyên gia thương mại quốc tế cho rằng đây không chỉ là biện pháp bảo hộ thông thường mà còn nằm trong chiến lược dài hạn của Ấn Độ nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp thép. Ấn Độ hiện là quốc gia sản xuất thép lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Trung Quốc, với công suất trên 150 triệu tấn/năm. Việc kiểm soát thép nhập khẩu giá rẻ giúp quốc gia này ổn định thị trường nội địa, đồng thời tạo nền tảng cho xuất khẩu trong tương lai.

Đối với Việt Nam, thách thức hiện tại là không nhỏ, nhưng đây cũng có thể được xem là động lực để ngành thép nâng cao năng lực cạnh tranh, đa dạng hóa thị trường và chú trọng đến chất lượng sản phẩm thay vì chỉ cạnh tranh bằng giá. Một số doanh nghiệp trong nước đã bắt đầu định hướng sản xuất thép cán nguội cao cấp, thép hợp kim và các sản phẩm thép phục vụ ngành năng lượng tái tạo nhằm đáp ứng xu hướng toàn cầu.

Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, các chuyên gia khuyến nghị Việt Nam cần chủ động hơn trong việc tham gia đàm phán thương mại, tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để mở rộng thị trường, đồng thời xây dựng thương hiệu thép Việt Nam gắn liền với chất lượng, công nghệ và tính bền vững.

Quyết định áp thuế chống bán phá giá của Ấn Độ một lần nữa cho thấy sự khốc liệt của thị trường thép toàn cầu, nơi các quốc gia sẵn sàng sử dụng biện pháp phòng vệ để bảo vệ lợi ích kinh tế. Với Việt Nam, điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc tái cơ cấu ngành thép, đầu tư công nghệ hiện đại và hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, xanh và có giá trị gia tăng cao trong chuỗi cung ứng toàn cầu.